Kilka informacji wstępnych, czyli jak działa skrzynia biegów
Manualna skrzynia biegów to mechanizm, który odpowiada za przekazanie momentu obrotowego z silnika na koła pojazdu. Dzięki temu procesowi umożliwiona jest zmiana prędkości i siły napędowej. W skrzyni biegów znaleźć możemy zestaw kół zębatych (biegów) o różnych rozmiarach i liczbach zębów, które odpowiadają za różne przełożenia. Działanie skrzyni biegów możemy opisać w kilku etapach:
- Naciśnięcie sprzęgła przez kierowcę – czynność ta chwilowo oddziela silnik od skrzyni biegów, dzięki czemu zmiana biegów jest możliwa bez zakłócania pracy silnika.
- Wybór odpowiedniego biegu – następnie kierowca za pomocą dźwigni zmiany biegów może zmienić bieg. Dźwignia ta połączona jest z mechanizmem wybierania biegów w skrzyni.
- Praca synchronizatorów – kolejnym etapem jest wyrównanie prędkości obrotowej kół zębatych przed ich połączeniem, za co odpowiadają synchronizatory. Dzięki nim zmiana biegów odbywa się płynnie i bez zgrzytów.
- Koła zębate – każdy bieg posiada własny zestaw kół zębatych. Kiedy synchronizator wybiera dane koło, zmienia się przełożenie między wałem wejściowym (napędzanym przez silnik) a wałem wyjściowym (napędzającym koła)
- Wałki – skrzynia biegów składa się z wału wejściowego (napędzanego przez silnik), wału pośredniego i wału wyjściowego (napędzającego koła). Koła zębate są zamocowane na tych wałach.
Kiedy skrzynia biegów może ulec awarii?
Skrzynia biegów składa się z kilku istotnych elementów, które mogą ulec awarii. Uszkodzenia te spowodowane mogą być zarówno złym użytkowaniem skrzyni biegów, jak i z powodu eksploatacji i oczywiście samych uszkodzeń mechanicznych, które są niezależne od kierowcy. Do najczęstszych przyczyn awarii skrzyni biegów możemy zaliczyć między innymi:
- Zużycie synchronizatorów – Synchronizatory to element odpowiadający za płynne przenoszenie obrotów między biegami. Z czasem jednak, jak każdy element, mogą stopniowo się zużyć. Ich awaria może być objawiana zgrzytami przy zmianie biegów, zwłaszcza między pierwszym a drugim biegiem.
- Zużycie łożysk – kolejnym istotnym elementem, który wspiera ruch obrotowy wałów i kół zębatych, są łożyska. Zużycie łożysk doprowadza do hałasów, wibracji oraz zwiększonego tarcia. Usterka ta, jeśli nie będzie w czasie naprawiona, może doprowadzić do dużo poważniejszych uszkodzeń skrzyni.
- Złe użytkowanie skrzyni biegów – to równie często wskazywana przyczyna awarii skrzyni biegów. Niewłaściwie operowanie sprzęgłem czy też „agresywne” zmiany biegów mogą powodować duże obciążenia mechanizmów skrzyni. Może to prowadzić do szybszego zużywania części skrzyni.
- Wyciek oleju przekładniowego – olej przekładniowy wykorzystywany do chłodzenia elementów skrzyni biegów jest niezbędny, by skrzynia działała prawidłowo. Jego wyciek (który może być spowodowany np. nieszczelnościami lub uszkodzonymi usterkami), może powodować, że skrzynia zacznie się przegrzewać i może dojść do uszkodzeń z powodu brak odpowiedniego smarowania.
- Zbyt niski poziom oleju – to samo tyczy się sytuacji, kiedy stan oleju jest zbyt niski i skrzynia biegów nie ma dostarczanego odpowiedniego smarowania. Należy regularnie wymieniać olej (częstotliwość wymiany szacuje się na średnio co 100.000 km przebiegu, lecz zależne to może być od marki). Wszelkie trudności w zmianie biegów czy hałasy w skrzyni powinny nas jednak skłonić do wizyty u mechanika.
Przyczyn awarii skrzyni biegów może być jednak więcej. Warto zwracać uwagę na objawy, które mogą pojawiać się podczas użytkowania samochodu i świadczyć o potencjalnej awarii skrzyni biegów.
Jakie są najczęstsze objawy uszkodzonej skrzyni biegów?
Jak już wspomnieliśmy, skrzynia biegów i jej elementy mogą ulec uszkodzeniu. Po czym jednak poznać, że nasze auto mierzy się z usterką i potrzebna będzie nam naprawa skrzyni biegów ? Najczęstszymi objawami awarii skrzyni biegów są:
- Trudności z wrzuceniem biegów
- Zgrzyty podczas zmiany biegów
- Wibracje na dźwigni zmiany biegów
- Niepokojące dźwięki (hałasy, stuki, zwłaszcza przy zmianie biegów)
- Wycieki oleju przekładniowego
Tego typu objawy należy skonsultować niezwłocznie z mechanikiem samochodowym. Odwlekanie wizyty w warsztacie może prowadzić do bardzo poważnych uszkodzeń i dużych kosztów.
Regeneracja skrzyni biegów a naprawa
Często można spotkać się z określeniem regeneracji skrzyni biegów zamiennie używanej z naprawą. Chociaż oba terminy oznaczają nieco inne procesy, to każdy z nich ma na celu przywrócenie skrzyni biegów do pełni jej sprawności. Wybór pomiędzy tymi dwiema usługami zależny jest od stopnia uszkodzenia, kosztów oraz planów użytkownika dotyczących pojazdu. Wybór odpowiedniej usługi powinien być podjęty na podstawie dokładnej analizy przez doświadczony warsztat samochodowy.
Jeśli interesuje cię naprawa skrzyni biegów w Krakowie, odwiedź nasz warsztat samochodowy – Auto Serwis Wadowicka.